Meydana gelen bir trafik kazası ölümlü, yaralamalı ve maddi hasarlı olabilir. Maddi hasarlı trafik kazalarında kazaya karışan taraflar, polis çağırmaksızın kendi aralarında kaza tespit tutanağı düzenleyebilirler. Maddi hasarlı trafik kazası sonucu tarafların tutanağın tutulması bakımından anlaşamaması durumunda kaza maddi hasarlı da olsa polis çağırmak ve tutanak tutulmasını sağlamak gerekmektedir. Aksi takdirde zorunlu sigorta (trafik sigortası) ve ihtiyari sigorta(kasko) ile aracın onarılmasını veya perte çıkartılmasını sağlamak güçleşebilir. Trafik kazaları araç değer kaybı davası; kaza sonucu aracın piyasa değerinde meydana gelen azalma sonucu araç sahibinin uğradığı zararın tazmini için açılmaktadır. Bu sayede trafik kazası nedeniyle kişilerin uğradığı mağduriyet giderilmektedir.

Değer Kaybı davasını açılabilmesi için bazı şartların oluşması gerekmektedir. Bu şartlardan kısaca bahsedeceğiz.

Araç Değer Kaybı Nasıl Hesaplanır?

Araç değer kaybı hesabı dava açıldıktan sonra uzman bilirkişililerce yapılmaktadır. Bu hesap ne mahkeme hakimi, ne de taraf avukatlarının taktir edebileceği bir hesaplama olmayıp, piyasa koşullarını bilen bilirkişiler tarafından yapılmaktadır. Peki bilirkişilerin aracın değer kaybını takdir ederken göz önüne aldıkları hususlar nelerdir?

Araç değer kaybı hesaplamasında etkisi bulunan pek çok değişken vardır. Değişkenlerin bazıları araç, bazılarıysa araç kullanım şekliyle ilgilidir. Bu değişkenler aşağıdaki şekilde sıralanabilir:

• Üretim yılı
• Hasar geçmişi ve niteliği
• Kilometresi
• Marka ve model bilgisi
• Trafiğe çıkış tarihi
• Pazar değeri

bu hesaplamaya etki eden faktörlerden bazılarıdır. Örnek vermek gerekirse; daha önce hiçbir kazaya karışmamış, hasar kaydı ve hasarı olmayan, 50.000 TL değerinde 2014 model bir araç kazaya karışmış olsun. Bu kaza sonucunda aracın bazı parçalarında değişim, bazı parçalarında ise boya işlemi gerçekleşmiş olsun. Burada dava açıldıktan sonra hakim tarafından davanın usulüne uygun açıldığına kanaat getirildiğinde ve gerekli ücretler yatırıldığında dosya bilirkişiye gönderilecektir. Bilirkişi yapacağı incelemede aracın kaza sonrası değerinin 42.500 TL olduğunu tespit ederse aradaki 7.500 TL fark araç değer kaybı davasının konusunu oluşturacaktır.

Araç Değer Kaybı Davası Kime Açılır?

• Kasko şirketleri araç değer kaybını karşılamadıkları için, araç değer kaybı davası karşı tarafa (kazaya sebebiyet veren kişiye/kişilere) açılmaktadır.  Değer kaybının tazminatı bakımından araç sürücüsü ve ruhsat sahibi farklı ise dilediğinize dava açabileceğiniz gibi sürücü ve ruhsat sahibini birlikte sorumlu tutarak dava açabilirsiniz. Aracın değer kaybının tespitine yönelik araç değer kaybı davası açılır. Bu davanın hukuki olarak dayanağı Borçlar Kanunu’nun 122. Maddesidir. Bu maddeye göre karşı taraf kazada bir kusuru bulunmadığını ispat etmek zorundadır. Şayet ispat edemiyorsa araçta meydana gelen kaybı ödemekle yükümlüdür.

Araç Değer Kaybı Davası Nasıl Açılır?

Dava sürecinde aracınızda meydana gelen hasarın miktarını talep edebileceğiniz gibi, aracın tamiri için gereken zararı ve araç hasarlı olduğu için uğradığı değer kaybını da karşı taraftan talep edebilirsiniz. Şayet araç kiralık ise ayrıca ulaşım giderlerini de karşı taraftan talep etmeniz mümkündür.  “… kaza günü itibariyle piyasadaki rayiç bedel … TL olan davaya konu aracın kaza sonrası değeri … TL’ye düşmüştür. Kaza tespit tutanağının ilgili sigorta şirketine ibraz edilmesine rağmen herhangi bir ödeme yapılmaması sebebiyle, uğradığı değer kaybı ve sair hususların tazmini için eldeki araç değer kaybı davasının açılması talep edilir. ” Bunun için aşağıda bulunan araç değer kaybı hesaplama ve araç değer kaybı davası dilekçesi örneği ile ilgili mahkemeye başvuruda bulunmak gerekmektedir. Ayrıca, değer kaybı davalarında zaman aşımı süresi 2 yıl olarak belirlenmiştir. Bahsetmiş olduğumuz zaman aşımı süresi kaza tarihi itibaren başlamaktadır. Şayet uğramış olduğunuz kaza son iki sene içerisinde ise araç değer kaybı davası açabilmektesiniz. Ancak bu süreyi aşan olaylar zaman aşımına uğrar.

Araç Değer Kaybı Davasında (Dava) Tahkikat Aşaması Süreci Nasıl İşler?

Maddi hasarlı bir trafik kazası nedeniyle aracınız değer kaybettiyse kazadaki kusur oranınıza göre araç değer kaybı tazminatı davası açmanız gerekmedir. Örneğin kazaya neden olan ve %100 kusurlu bulunan aracın sahibi tarafından açılan dava reddedilir.

• Dava süreci ortalama 9 ay ile 2 yıl arasında neticelenmektedir.
• Aracınızı kullanamadığınız sürede araç kiraladıysanız bedelini, aracınız ticari bir araç ise kullanamadığınız süredeki mahrum kalınan karı, zararınızın tazmin edilmesini de isteyebilirsiniz.
• Değer kaybının tazminatı bakımından araç sürücüsü ve ruhsat sahibi farklı ise dilediğinize dava açabileceğiniz gibi sürücü ve ruhsat sahibini birlikte sorumlu tutarak dava açabilirsiniz.
• Dava içerisinde tarafların kusur oranları ve araçta meydana gelen değer kaybının tespiti için bilirkişi raporu alınmaktadır. Bilirkişi raporu davanın akıbeti bakımından büyük önem arz etmektedir.
• Aracınızın kazadan öncesindeki bir tarihte hasar kaydının bulunması durumunda, salt bu kazaya dayalı olarak değer kaybının meydana gelmesinin mümkün olmaması ve aracın önceki bir kaza ile değer kaybetmesi nedeniyle açılacak olan değer kaybı davası reddedilebilir. Bu nedenle dava açmadan önce aracın kaza kaydının olup olmadığı ve parça değişimi bulunup bulunmadığına dikkat edilmelidir.
• Çoğu sigorta poliçeleri kaza nedeniyle araçta meydana gelen değer kaybını poliçe kapsamına almamaktadır. Bundan cihetle sigorta firmaları söz konusu kaybı karşılamamakta olup kusuru bulunan araç sürücüsüne veya ruhsat sahibine dava açılması gerekmektedir.