Spor müsabakaları yayın hakları günümüzde en yaygın ihlal edilen alanlardan biridir. Özellikle futbol müsabakaları izleyici kitlesi olarak ülkemizde ve dünyada çok sayıda kişiye ulaşmakta ve yayıncı kuruluşların yayın haklarını korumaları her geçen gün zorlaşmakta, maçların hukuka aykırı yayınlandığı mercilerin sayısı çoğalmaktadır.
Hukuka aykırı bir yayın tespit edildiğinde yapılması gereken 5651 sayılı “İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun” (“5651 sayılı Kanun”) uyarınca “Erişim Engeli Kararı” alınmasıdır. Erişim Engeli Kararı için görevli mahkeme Sulh Ceza Hakimliğidir.
25 Aralık 2021 tarihli Resmî Gazetede yayınlanan 7346 sayılı kanun ile 5894 sayılı Türk Futbol Federasyonu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun’a (“TFF Kanunu”) eklenen Ek Madde 1 uyarınca artık erişim engeli kararı alınabilmesi için mahkeme kararına gerek duyulmaksızın Türkiye Futbol Federasyonu (“TFF”) da bu hususta karar verebilecektir. Erişim engeli kararı verilebilmesi için futbol müsabakalarının yayınlarının hukuka aykırı olarak sunulması gerekmektedir. TFF tarafından ihlal tespit edildikten sonra ihlalin gerçekleştiği bölüme ilişkin erişim engeli kararı verilebilir. Kısmi yapılan erişim engeli kararı ihlalin gerçekleşmesini önlemediği takdirde internet sitesinin tümüne yönelik erişim engeli kararı verilebilir.
Herkes tarafından bilinen ve kimi çevrelerce de desteklenerek aslında suç işlenen internet ortamında hukuka aykırı olarak kullanıma sunulan, halk arasındaki tabiriyle “kaçak yayın” olarak nitelenen yayınlar spor müsabakalarının ve tabi izleyici kitlesinin büyüklüğü bakımından tabi ki futbol müsabakalarının takibi açısından tüm dünyada insanlar tarafından sıkça tercih edilir hale gelmiştir. Türkiye Cumhuriyeti sınırları içindeki futbol müsabakalarına ilişkin yayınların internet ortamında hukuka aykırı olarak kullanıma sunulduğunun tespit edilmesi halinde, ihlalin gerçekleştiği yayın, kısım, bölüm ile ilgili olarak (URL vb. şeklinde) erişimin engellenmesine Yönetim Kurulu tarafından karar verilir. Ancak, teknik olarak ihlale ilişkin içeriğe erişimin engellenmesi yapılamadığı veya ilgili içeriğe erişimin engellenmesi yoluyla ihlalin önlenemediği durumlarda, internet sitesinin tümüne yönelik olarak erişimin engellenmesi kararı verilebilir. Bu karar uygulanmak üzere 4/5/2007 tarihli ve 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanunun 6/A maddesi gereğince Erişim Sağlayıcıları Birliğine gönderilir. Bu karara karşı bir hafta içinde Sulh Ceza Hâkimliğine itiraz edilebilir. Erişimin engellenmesiyle ilgili iş ve işlemleri yapmak üzere TFF bünyesinde idari birim kurulur. Yönetim Kurulu, bu madde kapsamındaki yetkisini idari birimde görev alacak kişilere devredebilir.
Ek Madde 1 uyarınca artık TFF erişim engeli kararı verebilmek için Sulh Ceza Hakimliğine başvurarak vakit kaybetmek durumunda kalmayacaktır. Bu karar sonucunda TFF tarafından internet sitelerinde hukuka aykırı yayınlanan maçların erişimi engellenebilecek, içeriğe erişimin engellenmesi ile ihlalin önlenememesi durumunda ise sitenin tümüne ilişkin erişimin engellenmesi kararı verilebilecektir. TFF tarafından verilen erişim engeli kararı, uygulanmak üzere “Erişim Sağlayıcıları Birliği” ne gönderilecektir. İşbu erişim engeli kararına ilişkin itirazlar için karşı taraf bir hafta içerisinde Sulh Ceza Hakimliğine müracaat edebilecektir. TFF Kanunu Ek Madde 1 hükmünce erişimin engellenmesine ilişkin kararı vermeye yetkili Yönetim Kuruludur. Madde hükmünde aynı zamanda yönetim kurulunun yetkisini devretmesi yolu ile TFF bünyesinde kurulacak bir idari birimin de erişim engeli kararı verebilmesi mümkün kılınmıştır.
Erişimin engellenmesi 5651 sayılı Kanun uyarınca Sulh Ceza Hakimliğinin “Erişim Engeli Kararı” ile yapılmaktadır. Fakat 7346 sayılı Kanun ile TFF Kanununa eklenen yeni maddeler uyarınca bu karara yetki artık sadece Sulh Ceza Hakimliğiyle sınırlı bırakılmamış olup TFF’ye erişimin engellenmesi kararı verebilme yetkisi tanınmıştır. TFF’ye verilen kurum içi erişimin engellenmesi karar yetkisi “kaçak yayınların” önlenmesi adına ülkemizde atılmış önemli bir adımdır. İnternet siteleri üzerinden hukuka aykırı yayınlanan spor müsabakalarının her geçen gün artmasının hızlı hareket etme ihtiyacını ortaya çıkardığı açıktır. Bu nedenle mahkeme kararına gerek kalmaksızın TFF tarafından verilen kararla hareket edilebilmesi, hukuka aykırı maç yayınlarının engellenmesi için kolaylık sağlayacaktır. Ancak tüm bunlara rağmen pratikteki gerçeğe baktığımızda görülüyor ki hukuka aykırı spor müsabakası yayınları kapatıldığından çok daha hızlı şekilde açılabilmekte ve tüm dünyada kaçak yayın izleyicilerinin dikkatini hala kolay şekilde çekebilmektedir. Bunun önüne geçilmesi henüz günümüz teknolojisi ile mümkün olamamaktadır ancak internetteki kaçak yayının bu kadar yeni olması ve daha şimdiden kaçak yayınlarla mücadele için yukarıda bahsettiğimiz şekilde önlemlerin alınması en azından ilerleyen zamanlarda bu konuda temelli bir çözüm bulunacağına işarettir.