iscilik_alacaklarinda_zamanasimi

İşçilik Alacaklarında Zamanaşımı

İş Kanunu Madde 32’ de “Ücret alacaklarında zamanaşımı süresi beş yıldır” şeklinde ibare bulunmaktadır. Söz konusu ücret alacaklarına maaş, fazla çalışma ücreti, ulusal bayram ücreti, hafta tatili ücreti, prim, ikramiye vb. ücret ekleri de dahildir. Zamanaşımı süreleri ücretlerin muaccel olmasından itibaren başlar. Ücretler çalışılan ayın sonunda muaccel hale gelmesiyle beraber o ay sonundan itibaren de zamanaşımı süresi o ücret için başlayacaktır. Fazla mesai ücreti, ulusal bayram ücreti, ikramiye gibi ücretlerde ise ücrete hakkedilen günden itibaren zamanaşımı süreleri başlamaktadır. Örneğin, fazla mesai ücretlerinde zamanaşımı mesaiye kalındığı günden itibaren başlamakta olup ulusal bayram ücreti ise çalıştırılan günden itibaren başlamaktadır. Burada üzerinde durulması gereken en önemli noktalardan biri, iş sözleşmesi devam ediyorken bile bu süreler işlemeye devam edecektir.

İşçilik alacaklarından olan yıllık izin ücretinde ise zamanaşımı süresi ücret alacaklarından farklıdır.

Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin 2012/22755 E. 2012/32787 K. sayılı Kararı uyarınca;

 Yıllık izin ücreti iş sözleşmesinin feshi ile muaccel olup dönemsel bir nitelik taşımadığından, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu uygulaması yönünden 10 yıllık genel zamanaşımına tabidir.” şeklinde hüküm kurularak yıllık izin ücretinin zamanaşımı süresinin 10 yıl olduğunu belirtmiştir. Bu 10 yıllık zamanaşımı süresi İş Kanunu Madde 59’ a göre iş sözleşmesinin sona ermesinden itibaren başlayacaktır.

Ancak önemle belirtmek gerekir ki Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin 2014/23683 E. 2015/33690 K. sayılı kararında;

İş sözleşmesinin, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu‘nun yürürlüğe girdiği 01.07.2012 tarihinden önce sona ermesi durumunda yıllık izin ücreti zamanaşımı süresi sona erme tarihinden itibaren beş yıldır. (818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 126. Maddesi).”  şeklinde belirterek yıllık izinde zamanaşımı süresinin işçinin hangi kanun döneminde işten ayrılmasına göre değişeceğinin belirtmiştir. Buna göre 01.07.2012 tarihinden önce iş sözleşmesi sona ermiş ise zamanaşımı süresi 5 yıl olarak uygulanacaktır. Ayrıca 7036 sayılı kanunla eklenen Ek Madde 3’e göre yıllık ücretli izin alacağı zamanaşımının 5 yıl olacağı belirtilmiş olup bu hükmün kanunun yürürlüğe girdiği 25.10.2017 tarihinden itibaren uygulanacağı söylenmektedir.

Böylece yıllık izin ücretlerinde 3 farklı zamanaşımı uygulanmakta olup; 01.07.2012 tarihinden önce işten ayrılanlar için 5 yıl, 01.07.2012 ile 25.10.2017 tarihleri arasındakilerde 10 yıl, 25.10.2017 tarihinden sonra işten ayrılanlarda ise 5 yıl olarak uygulanacaktır.

Kıdem ve ihbar tazminatında ise zamanaşımı süresi 25.10.2017 tarihinde yürürlüğe giren 7036 sayılı kanunun Ek Madde 3 ve ek Madde 8’e göre 5 yıl olarak uygulanacaktır. Ek madde 8’de belirtildiği üzere bu hüküm 25.10.2017 tarihinden itibaren uygulanmakta olup iş sözleşmesini bu tarihten sonra işten ayrılanlar için bu süre 5 yıl olarak uygulanacaktır.